Ο ρόλος της ενσυναίσθησης στην ανάπτυξη θετικών κοινωνικών συμπεριφορών των παιδιών

Abstract

Εισαγωγή: Η αντίληψη και η κατανόηση των συναισθημάτων τόσο του ίδιου του ατόμου όσο και των άλλων ανθρώπων αναδεικνύεται σημαντικός παράγοντας για την πρόκληση και εμφάνιση θετικών κοινωνικών συμπεριφορών. Καθώς το ζήτημα της ρύθμισης των συναισθημάτων, ώστε να προκαλούνται θετικές κοινωνικές συμπεριφορές έναντι των αρνητικών είναι επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε, είναι αναγκαίο να διερευνηθεί ποιοι συναισθηματικοί δείκτες μπορούν να ενισχύσουν την εμφάνισή τους. Η ενσυναίσθηση είναι ένας σημαντικός δείκτης του ψυχισμού του ατόμου που μπορεί να προάγει την εκδήλωση θετικών κοινωνικών συμπεριφορών. Έτσι, σκοπός της έρευνας ήταν η διερεύνηση του ρόλου της ενσυναίσθησης στην ανάπτυξη θετικών κοινωνική συμπεριφορών. Μεθοδολογία: Στην έρευνα έλαβαν μέρος 132 γονείς, που επιλέχθηκαν μέσω βολικής δειγματοληψίας. Μέσω της πλατφόρμας GoogleForms, στους συμμετέχοντες διανεμήθηκε ερωτηματολόγιο, το οποίο περιλάμβανε την Κλίμακα Μέτρησης της Ενσυναίσθησης του Griffith (Griffith Empathy Measure - GEM), την Κλίμακα Δυνατοτήτων και Δυσκολιών (Strengths and Difficulties Questionnaire – SDQ) και ορισμένες δημογραφικές ερωτήσεις. Αποτελέσματα: Τα επίπεδα ενσυναίσθησης των παιδιών κυμαίνονταν σε ικανοποιητικά προς υψηλά επίπεδα και παρουσίασαν πολύ θετική κοινωνική συμπεριφορά. Τα παιδιά παρουσιάζουν σε πολύ μικρό βαθμό προβλήματα συμπεριφοράς και με συνομηλίκους, ενώ σε λίγο υψηλότερο αλλά εξίσου χαμηλό βαθμό, παρουσιάζουν συναισθηματικές διαταραχές και υπερκινητικότητα/ διάσπαση προσοχής. Η ενσυναίσθηση συσχετίστηκε θετικά με την παρουσία θετικών κοινωνικών συμπεριφορών και αρνητικά με την εμφάνιση προβλημάτων συμπεριφοράς και προβλημάτων με συνομηλίκους. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι τα κορίτσια παρουσιάζουν συναισθηματικές διαταραχές σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι τα αγόρια, ενώ δεν ανευρέθηκαν διαφοροποιήσεις ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Οι μητέρες αξιολογούν πιο θετικά την κοινωνική συμπεριφορά των παιδιών τους, σε σχέση με τους πατέρες. Ακόμα, οι γονείς ηλικίας 31-40 ετών και οι γονείς ηλικίας 50+ ανέφεραν περισσότερο την ύπαρξη συναισθηματικών διαταραχών στα παιδιά τους, σε σχέση με τους γονείς ηλικίας 41-50 ετών. Τέλος, δεν ανευρέθηκε διαφοροποίηση των απόψεων του δείγματος σχετικά με τα επίπεδα ενσυναίσθησης και την κοινωνική συμπεριφορά των παιδιών τους, ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσής τους και την περιοχή στην οποία κατοικούν. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν τη σημαντικότητα της ενσυναίσθησης στην ανάπτυξη θετικών κοινωνικών συμπεριφορών σε παιδιά ηλικίας 4-16 ετών. Ωστόσο, κρίνεται απαραίτητο να μελετηθεί περαιτέρω ο ρόλος των δημογραφικών τους χαρακτηριστικών στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και των θετικών κοινωνικών συμπεριφορών.

The perception and understanding of both the individual's own and other people's emotions emerges as an important factor in causing and displaying positive social behaviors. As the issue of regulating emotions to elicit positive versus negative social behaviors is more relevant than ever, it is necessary to investigate which emotional markers can enhance their occurrence. Empathy is an important indicator of the individual's psyche that can promote the manifestation of positive social behaviors. The purpose of the research is to examine the relationship of empathy with the appearance of positive social behaviors. Methodology: One hundred thirty-two parents, selected through convenience sampling, took part in the research. Through the Google Forms platform, a questionnaire was distributed to the participants, which included the Griffith Empathy Measure (GEM), the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) and some demographic questions. Results: The children's empathy levels ranged from fair to high levels and they demonstrated very positive social behavior. The children appeared to have behavioral problems and problems with peers at a very small degree, while they show emotional disturbances and hyperactivity/distraction to a slightly higher but equally low degree. Empathy was positively correlated with the presence of positive social behaviors and negatively with the occurrence of behavior problems and problems with peers. In addition, it was found that girls show emotional disorders to a greater extent than boys, while there were no differences based on the age of the children. Mothers evaluate their children's social behavior more positively than fathers. Also, parents aged 31-40 and parents aged 50+ reported more emotional disorders in their children than parents aged 41-50. Finally, no differentiation was found in the opinions of the sample regarding their children's levels of empathy and social behavior, depending on their level of education and the region in which they live. Conclusions: The results highlight the importance of empathy in the development of positive social behaviors in children aged 4-16 years. However, it is deemed necessary to further study the role of their demographic characteristics in the development of empathy and positive social behaviors.