Η επικοινωνία και η ενσυναίσθηση στο πλαίσιο της διοίκησης εκπαιδευτικών μονάδων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Το εκπαιδευτικό ίδρυμα είναι ένα κοινωνικό σύστημα στο οποίο τα ενδιαφερόμενα μέρη αλληλοεπιδρούν μέσα σε ένα δεδομένο σύστημα αξιών και κανόνων. Στην Ελλάδα, τα σχολεία διαθέτουν συλλόγους διδασκόντων που λειτουργούν εντός του ιδρύματος. Αυτοί οι φορείς αποτελούν το κύριο όργανο διοίκησης του σχολείου, αφού ασχολούνται με τα κύρια ζητήματα που αφορούν με τη λειτουργία του. Ο σύλλογος διδασκόντων αποτελείται από όλους τους εκπαιδευτικούς του σχολείου, ανεξάρτητα από το είδος της εργασιακής σχέσης τους, και ο προϊστάμενος του ιδρύματος προεδρεύει του συλλόγου. Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού εκπαιδευτικού ιδρύματος αποτελεί ένα ιδιαίτερα περίπλοκο ζήτημα. Η σχολική αποτελεσματικότητα ορίζεται ως η ικανότητα του εκπαιδευτικού οργανισμού να επιτύχει τους στόχους του με τη μικρότερη δυνατή σπατάλη πόρων ή με την ικανότητα του οργανισμού να παρέχει πόρους. Η επικοινωνία αποτελεί βασικό μέσο για την επίτευξη της αποτελεσματικότητας του σχολείου, καθώς αποτελεί μια διαδικασία αλληλεπίδρασης μέσω της οποίας μεταδίδονται ή ανταλλάσσονται διάφορα μηνύματα. Για τους εκπαιδευτικούς οργανισμούς, η αποτελεσματική επικοινωνία αποτελεί ένα από τα ζωτικά τους γνωρίσματα, καθώς επηρεάζει την επίτευξη των στόχων και των σκοπών τους. Η έννοια της επικοινωνίας έχει ερμηνευθεί διαφορετικά ανάλογα με την προσέγγιση που ακολουθείται, ωστόσο, συνολικά αναφέρεται στη διαδικασία ανταλλαγής ή μετάδοσης μηνυμάτων. Στη βιβλιογραφία υπάρχουν πολλοί τεχνικοί ορισμοί για την επικοινωνία, αλλά όλοι τους συμφωνούν ότι αποτελεί μια διαδραστική διαδικασία μεταξύ τουλάχιστον δύο ανθρώπων, ενός αποστολέα και ενός παραλήπτη. Αυτή η διαδικασία δείχνει ότι η επικοινωνία είναι δυναμική και συνεχώς εξελίσσεται. Η αλληλεπίδραση μεταξύ των εμπλεκόμενων ομάδων αναφοράς είναι απαραίτητο συστατικό για να ξεπεράσει ένα σύγχρονο σχολείο τα προβλήματά του και να λειτουργήσει με απόλυτη ποιότητα. Ο στόχος της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνήσει την ικανοποίηση που ένιωθαν οι εκπαιδευτικοί από την επικοινωνία στο χώρο εργασίας τους, το αίσθημα της αποτελεσματικότητας του ίδιου του ιδρύματος και τη σχέση ανάμεσα σε αυτούς τους δύο παράγοντες. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν ότι είχαν υψηλό επίπεδο ικανοποίησης από την επικοινωνία που είχαν σχετικά με τις απόψεις τους, και θεωρούσαν ότι ούτε οι γονείς ούτε η τοπική κοινότητα εμπλέκονταν ενεργά στη σχολική ζωή. Η ανάπτυξη ενός συστήματος πιο αποτελεσματικής επικοινωνίας μέσα σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα μπορεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη για την παραγωγική λειτουργία του. Η μελέτη προσθέτει στην υπάρχουσα έρευνα την επικοινωνία ως παράγοντα επιτυχίας ενός εκπαιδευτικού οργανισμού. Εστιάζει στη δυναμική του συλλόγου διδασκόντων και προσπαθεί να συνδέσει την επικοινωνία με όλες τις πτυχές της αποτελεσματικότητας του σχολείου.

The study of communication and its relationship with the effectiveness of educational organizations is an important area of research. This particular study was conducted in a limited area, focusing on teachers' and students' perspectives on communication and efficiency. However, to gain a more comprehensive understanding, it would be beneficial to explore these dimensions from the perspectives of parents as well, who are also involved in the functioning of schools. Additionally, a broader sample size across Greece would help generalize the findings. Using a tool that captures individual behavior of each teacher during communication, as well as their contributions to the school's effective functioning, would also be valuable. The present research primarily focused on the effectiveness of the organization as a whole, rather than individual contributions. It was found that teachers' individual sense of effectiveness outpaced that of the organization, so it may be worthwhile to explore whether improving individual readiness can improve the effectiveness of the organization overall. To investigate students' opinions on the institution's effectiveness, qualitative research can be useful in capturing important empirical data that may be overlooked in quantitative research. Future research can also explore the dynamics of the teachers' association and its contribution to the identity of the educational organization. A case study on the teachers' association of a school unit before and after training programs on communication and development of the teaching team can be a valuable source of insight.