Η Διοίκηση μέσω Στόχων (ΔμΣ) ως σύγχρονο εργαλείο του Νέου Δημόσιου Μάνατζμεντ (ΝΔΜ) στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: η περίπτωση των ΟΤΑ Α’ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας

Abstract

Η παρούσα εργασία στοχεύει στην ανάλυση της εφαρμογής της Διοίκησης μέσω Στόχων (ΔμΣ) -Στοχοθεσία, ως εργαλείο του Νέου Δημόσιου Μάνατζμεντ (ΝΔΜ) στους ΟΤΑ Α΄ βαθμού (ΟΤΑ α΄). Συγκεκριμένα, αξιολογεί την προσπάθεια των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων του θεσμικού πλαισίου (ν.3230/2004, ν.4369/2016) για την καθιέρωση της ΔμΣ ως εργαλείο στρατηγικής διοίκησης του ΝΔΜ στη δημόσια διοίκηση και τοπική αυτοδιοίκηση, μέσα από τη διεξαγωγή ποσοτικής έρευνας, ενώ παράλληλα προβαίνει και στην ποιοτική ανάλυση του νέου θεσμικού πλαισίου (ν.4940/2022). Σκοπός της ποιοτικής ανάλυσης ήταν η διαγραμματική αποτύπωση του νέου θεσμικού πλαισίου της ΔμΣ-στοχοθεσίας, ως τμήμα της στρατηγικής διοίκησης αλλά και ως αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης της απόδοσης των εργαζομένων. Σκοπός της ποσοτικής έρευνας ήταν η διερεύνηση της στάσης των εργαζομένων και της αιρετής διοίκησης των ΟΤΑ α΄, αναφορικά με την εφαρμογή της ΔμΣ, ώστε να εντοπισθούν κυρίως, τα βασικά χαρακτηριστικά, οι ιδιαιτερότητες, οι προϋποθέσεις, τα εμπόδια, η συμβολή κι ο βαθμός εφαρμογής της στοχοθεσίας στον δήμο απασχόλησης. Η έρευνα διεξήχθη μεταξύ 13 Ιανουαρίου και 21 Απριλίου 2022. Το δείγμα ήταν 222, κυρίως εργαζόμενοι, στους 38 Δήμους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χρήση διαδικτυακού ερωτηματολογίου κλειστών ερωτήσεων. Αναφορικά με το σύνολο των ερωτηθέντων, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι μόνο το 3,6% εφαρμόζει πλήρως τη ΔμΣ, ενώ το 29,3% εφαρμόζει μερικώς ή εναλλακτική διαδικασία στοχοθεσίας. Η ΔμΣ εφαρμόζεται κυρίως σε μητροπολιτικούς και μεγάλους ηπειρωτικούς δήμους, χωρίς ωστόσο να διαπιστώνεται συσχέτιση μεταξύ μεγέθους δήμου κι εφαρμογής στοχοθεσίας. Οι Διοικητικές και Οικονομικές υπηρεσίες εμφανίζουν μεγαλύτερη εξοικείωση, χωρίς ωστόσο να διαπιστώνεται συσχέτιση μεταξύ εφαρμογής ΔμΣ και θέσης που κατέχουν οι ερωτώμενοι στην ιεραρχία. Ως κυριότερο εμπόδιο για την εφαρμογή της ΔμΣ αναδεικνύεται η ανυπαρξία ενός λειτουργικού και δίκαιου πλαισίου μέτρησης της απόδοσης των εργαζομένων. Ως σημαντικότερη προϋπόθεση για την εφαρμογή της ΔμΣ επιλέχθηκε η κατάλληλη επιμόρφωση όλων των εμπλεκόμενων στη διαδικασία στοχοθεσίας. Ως σημαντικότερη πρωτοβουλία για την επιτυχημένη εφαρμογή της ΔμΣ επελέγη η έκδοση ενός «Οδηγού Στοχοθεσίας». Παράλληλα, το σύνολο των συμμετεχόντων θεωρεί ότι η ΔμΣ συμβάλλει περισσότερο στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες. Οι ερωτηθέντες εμφανίζονται αρνητικοί στο ενδεχόμενο μη ύπαρξης της ΔμΣ και θεωρούν ότι δεν έχουν καταβληθεί αξιόλογες προσπάθειες για την εφαρμογή της στοχοθεσίας στον δήμο που εργάζονται. Σε ό,τι αφορά τις απόψεις, αποκλειστικά εκείνων που εφαρμόζουν στοχοθεσία (πλήρως ή μερικώς), διαπιστώθηκε ότι τηρούν στάση ουδέτερη προς αρνητική, αναφορικά με την σχέση μεταξύ της ΔμΣ και της εργασιακής τους ικανοποίησης. Ομοίως, ουδέτερη προς αρνητική ήταν και η στάση τους αναφορικά με τη συσχέτιση της ΔμΣ και των διαδικασιών μέτρησης της απόδοσης, ενώ ουδέτερη είναι και η στάση τους αναφορικά με τη συμβολή της ΔμΣ στην ποιότητα της εσωτερικής λειτουργίας της υπηρεσίας και της καλλιέργειας θετικού συναδελφικού κλίματος. Κατά συνέπεια, διαπιστώθηκε η ανάγκη για άμεση αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της ΔμΣ προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια και να θεραπευθούν οι δυσλειτουργίες προώθησης κι επιτυχούς εφαρμογής της στοχοθεσίας τους ΟΤΑ α΄.

This paper aims to analyze the implementation of Management by Objectives-MBO (goal setting) as a tool of the New Public Management (NPM) in the primary Local Self Government (municipalities). Particularly, it evaluates the effort of the previous reforms of the institutional framework (Laws 3230/2004 & 4369/2016) to establish the MBO as a strategic management tool of the NPM in the public administration and local self government, while at the same time, it is also conducting a qualitative analysis of the new institutional framework (Law 4940/2022). The purpose of the qualitative analysis was the diagrammatic capture of the new institutional framework as part of strategic management but also as an integral part of the employee performance evaluation process. The purpose of the quantitative research was to investigate the attitudes of the employees and the representatives of the political administration of the municipalities, regarding the implementation of the MBO, in order to identify mainly the basic characteristics, the specific features, the conditions, the obstacles, the contribution and the degree of implementation of MBO (goal setting) in the municipality of employment. The survey was conducted between 13th of January and 21st of April 2022. Its sample was 222 employees (mainly), in all the 38 municipalities (ΟΤΑ Α’) of the Region of Central Macedonia. The data was collected by using an online closed-questions questionnaire. The results of the survey showed that only 3.6% of the respondents fully apply the MBO, while 29.3% of them apply partially or an alternative goal setting procedure. The MBO is mainly applied in metropolitan and large continental municipalities, without however establishing a correlation between the size of the municipality and the application of MBO. The Administrative and Financial services of the municipalities show greater familiarity, but no correlation is found between the implementation of MBO and the position held by the respondents in the hierarchy. The main obstacle to the implementation of MBO is the non-existence of a functional and fair framework for measuring the performance of employees. Appropriate training of all those involved in the goal-setting process was chosen as the most important condition for the implementation of the MBO. The publication of a "Goal Setting Guide" was chosen as the most important initiative for the successful implementation of the MBO. At the same time, all the participants consider that the MBO contributes more to the improvement of the quality of services provided to citizens. The respondents appear negative to the possibility of the non-existence of (not applying) the MBO and consider that no significant efforts have been made to implement the goal setting in the municipality of their employment. Regarding the opinions, exclusively of those who implement MBO (fully or partially), it was found that they maintain a neutral to negative attitude, regarding the correlation of MBO with their job satisfaction. Likewise, their attitude was neutral to negative regarding the correlation of the MBO and the performance measurement procedures, while their attitude is also neutral regarding the contribution of the MBO to the quality of the internal operation of the municipal services and the cultivation of a positive collegial & working climate. Consequently, the need for an immediate revision of the institutional framework for the operation of the MBO should be considered, to remove the obstacles and to cure the malfunctions so as to promote successfully the implementation of the MBO and goal setting in the primary Local Self Government (OTA A’).