Μελέτη των απαιτούμενων οικονομικών πόρων στη λειτουργία της Δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης

Abstract

Τα τελευταία χρόνια δίδεται ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στην οικονομική διάσταση της εκπαίδευσης. Αν και η λειτουργία της οικονομικής παραμέτρου είναι δύσκολο να προσεγγιστεί με ακρίβεια, η σημασία της ωστόσο διαδραματίζει σημαίνοντα και πρωταρχικό ρόλο στην ποιότητα αλλά και στην αποτελεσματικότητα (Θεριανός, 2004) του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου. Η σύγχρονη επιστημονική τάση θεωρεί την εκπαίδευση υψηλή μορφή επένδυσης κοινωνικού χαρακτήρα και ανταποδοτικής χροιάς και τη λειτουργία της παρεμφερή με τη λειτουργία μιας επιχείρησης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Ειδικότερα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γενικής παιδείας η σχέση εκπαίδευσης και επιχείρησης μπορεί να ανιχνευθεί και να αποκωδικοποιηθεί σχετικά εύκολα ως ένα βαθμό. Αν και βασικός χρηματοδότης είναι το κράτος, δεν θα ήταν άτοπο να γίνει λόγος για πάγια κεφάλαια ενεργητικού, που άνετα θα μπορούσαν να τεθούν σε καθεστώς αποσβέσεων, για κυκλοφορούν ενεργητικό (ανθρώπινο κεφάλαιο και έσοδα για τη χρηματοδότηση των λειτουργικών αναγκών) και για εισροές-εκροές. Αναμφίβολα εκείνος που χρηματοδοτεί μια δραστηριότητα - στην περίπτωσή μας το κράτος - ελέγχει και καθορίζει το πλαίσιο λειτουργίας της. Με βάση τη συγκεκριμένη θεώρηση, πηγάζει αναπόδραστη και μόνιμη η υποχρέωση της πολιτείας να επικαιροποιεί λελογισμένα το περιεχόμενο των σπουδών στοχεύοντας στη βελτιστοποίηση του εκπαιδευτικού αποτελέσματος και να υποστηρίζει αποτελεσματικά τις σχεδιαζόμενες πολιτικές και τις επιχειρούμενες αλλαγές με τους κατάλληλους υλικούς και άυλους πόρους. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι από την πλευρά της πολιτείας καταβάλλονται συνεχείς προσπάθειες, που ξεκινούν από την αναπλαισίωση του προγράμματος σπουδών και καταλήγουν στην αναδιάρθρωση των δομών και των στοχεύσεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι προσπάθειες αυτές, που ενίοτε αγγίζουν τα όρια της υπερβολής, είναι ιδιαίτερα ορατές στη λυκειακή βαθμίδα με επίκεντρο το εξεταστικό και τον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Εκείνο που παραμένει αδιευκρίνιστο είναι αν η πολιτεία συγκαταλέγει εμπράκτως το χώρο της εκπαίδευσης στις ύψιστες προτεραιότητές της, αν εξασφαλίζει τις κατάλληλες προϋποθέσεις και τους αναγκαίους πόρους για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική λειτουργία της και, τέλος, αν έχει τη βούληση να καθιερώσει και να καθορίσει αντικειμενικούς δείκτες μέτρησης της παραγωγικότητάς της.

In recent years, an increasing emphasis has been placed on the economic dimension of education. Although the function of the economic parameter is difficult to be approached precisely, its importance still plays a significant role in the quality and effectiveness of the provided educational work. The modern scientific trend regards education as an investment of a highly social and rewarding complexion character, paralleling its function with the operation of a non-profit enterprise. In particular, in secondary general education, this relationship can be detected and decoded relatively easily to some extent. Although the main financier is the state, it can be legitimate to refer to fixed assets, which could easily be put into depreciation, current assets (human capital and revenues to finance operating needs) and input-output. Undoubtedly, the one who finances an activity - in our case the state - controls and determines its operating framework. Based on this view, the state's obligation to update the curriculum is inevitable and permanent, aiming at optimizing the educational outcome and effectively supporting planned policies and attempted changes with appropriate material and intangible resources. There is no doubt that constant efforts are being made by the state, starting with the reframing of the curriculum and resulting in the restructuring of secondary education structures and targets. These efforts, which sometimes touch the limits of exaggeration, are particularly visible at the lyceum level, focusing on the exam and the way of entering higher education. What remains unclear is whether the state encompasses the field of education in its highest priorities, whether it ensures the right conditions and the necessary resources for its smooth and efficient operation and, finally, whether it has the will to establish and define objective indicators measuring its productivity.