Οι επιπτώσεις της ένταξης της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οικονομική συνεργασία με την Ελλάδα και ειδικότερα στο εξωτερικό εμπόριο, στις άμεσες ξένες επενδύσεις και στην κινητικότητα των ανθρώπων

Abstract

Η εργασία αυτή είναι προϊόν του 1ου Πακέτου Εργασίας (ΠΕ) του ερευνητικού έργου με θέμα την οικονομική συνεργασία Ελλάδας-Βουλγαρίας και τις επιπτώσεις στο Νομό Σερρών από την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Αρχιμήδης ΙΙΙ: Ενίσχυση Ερευνητικών Ομάδων στα ΤΕΙ». Στο κεφάλαιο 1 παρουσιάζονται οι βαλκανικές οικονομίες σε μετάβαση, με ειδικότερες αναφορές στην διαβαλκανική οικονομική συνεργασία και στη συνεργασία της Ελλάδας με τις Βαλκανικές χώρες. Επίσης, αναφέρεται το πρόγραμμα ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας Ελλάδα- Βουλγαρία INTERREG IVA 2007-2013 που αποτελεί ένα σημαντικό πρόγραμμα που εντάσσεται στο στόχο «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία» για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, δεδομένης της πρόσφατης ένταξης της Βουλγαρίας ως νέο κράτος-μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007. Στην εργασία διερευνώνται οι παραμεθόριες περιοχές: από την απομόνωση στην ενσωμάτωση. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι κυριότερες συμφωνίες οικονομικού περιεχομένου που έχουν υπογραφεί μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, οι μορφές της οικονομική στήριξης και το πρόγραμμα διμερούς οικονομικής συνεργασίας. Τέλος, αναφέρεται η Ευρωπαϊκή προοπτική των βαλκανικών χωρών. Στο κεφάλαιο 2 αναφέρονται ορισμένα θέματα των διεθνών οικονομικών σχέσεων, όπως είναι οι εισαγωγές- εξαγωγές, οι όροι εμπορίου, τα βασικά χαρακτηριστικά και οι αιτίες των προβλημάτων του εξωτερικού εμπορίου της Ελλάδας. Εξετάζονται ειδικότερα η κλαδική διάρθρωση και η γεωγραφική κατανομή του εξωτερικού εμπορίου και μπορούμε να δούμε μέσα από τους πίνακες τα αποτελέσματα της συνεργασίας της Ελλάδας με τις Βαλκανικές χώρες. Το κεφάλαιο 3 αναφέρεται στις άμεσες ξένες επενδύσεις. Ειδικότερα διευκρινίζεται τι είναι η επένδυση. Παραθέτει επίσης τις βασικές κατηγορίες στις οποίες μπορούν να διακριθούν οι άμεσες ξένες επενδύσεις, ανάλογα με τον προσανατολισμό, τη στόχευση και τα επιμέρους κίνητρά τους. Αναφέρεται ο λόγος για τον οποίο οι Έλληνες επενδυτές επενδύουν στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα στη Βουλγαρία. Τέλος παρουσιάζεται η κατάσταση( με αριθμούς) των Ελληνικών άμεσων ξένων επενδύσεων στα Βαλκάνια και ιδιαίτερα στη Βουλγαρία. Το κεφάλαιο 4 αναφέρεται στην μεταφορά του ανθρώπινου δυναμικού. Αρχικά αναλύεται η μεταφορά ανθρώπων στον τουρισμό και η κατάσταση που επικρατεί στα Βαλκάνια και στη Ελλάδα, και μετέπειτα η μεταφορά των ανθρώπων ως εργατικό δυναμικό στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Παράλληλα δίνονται οι όροι και οι περιορισμοί για την ελεύθερη μετακίνηση και εργασία στις Βαλκανικές χώρες. Στο κεφάλαιο 5 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο νομό Σερρών για την συνεργασία του με την Βουλγαρία σε θέματα επιχειρηματικής συνεργασίας, κινητικότητα και μεταφορές από και προς το νομό Σερρών και οι εμπειρίες διασυνοριακής συνεργασίας των φορέων του νομού.