Περίληψη:
Τα Ηλεκτρονικά Κοινωνικά Δίκτυα είναι μια σχετικά νέα εφαρμογή του Διαδικτύου
και του Παγκόσμιου Ιστού, η οποία αναπτύχθηκε μετά το 2000 και έχει αποκτήσει
τεράστιο αριθμό χρηστών παγκοσμίως τα τελευταία 5-6 χρόνια. Η εξάπλωση της χρήσης
των Ηλεκτρονικών Κοινωνικών Δικτύων πηγάζει από την ανάγκη του ατόμου να
συμμετέχει σε κοινότητες και να επικοινωνεί με άλλα άτομα με τα οποία συσχετίζεται με
κάποιο τρόπο ή έχει κοινά χαρακτηριστικά. Σε συνδυασμό δε με την απεραντοσύνη του
Διαδικτύου και την ευκολία επικοινωνίας που αυτό παρέχει, η συμμετοχή σε ηλεκτρονικά
κοινωνικά δίκτυα είναι ιδιαίτερα εύκολη και ελκυστική. Οι χρήστες, 24 ώρες το 24ωρο,
από το σπίτι τους ή οποιοδήποτε σημείο βρίσκονται μέσω του κινητού τους, μπορούν να
δημοσιεύουν υλικό, να επικοινωνούν με τους “φίλους” τους, και να παρακολουθούν τη
δραστηριότητά τους. Έτσι, η καθημερινότητα και οι κοινωνικές επαφές του ατόμου
αλλάζουν “πρόσωπο”, επεκτείνονται, εμπλουτίζονται και μεταφέρονται σε ένα
διαφορετικό, “ιδεατό” επίπεδο.
Μέσω μιας υπηρεσίας ηλεκτρονικού κοινωνικού δικτύου, οι χρήστες αποκτούν
ταυτότητα, φίλους, κύκλο γνωριμιών, συμμετοχή σε κοινότητες, τρόπο έκφρασης και όλα
αυτά με εύκολο και απρόσκοπτο τρόπο, σπάζοντας τα γεωγραφικά και χρονικά σύνορα
χωρίς να χρειαστεί να βγουν από το ίδιο το σπίτι τους. Όμως η αλόγιστη χρήση
ηλεκτρονικών κοινωνικών δικτύων ενέχει και κινδύνους, ιδιαίτερα για τους εφήβους, οι
οποίοι συχνά δεν μπορούν να αξιολογήσουν τη χρήση τους και να την αξιοποιήσουν χωρίς
αρνητικές επιπτώσεις. Η έντονη συμμετοχή σε έναν ιδεατό κόσμο μπορεί να απομακρύνει
τον χρήστη από τον πραγματικό κόσμο και να αλλοιώσει τη συμπεριφορά του. Η έκθεση
της προσωπικής ζωής του χρήστη σε έναν απέραντο ηλεκτρονικό κόσμο μπορεί να αποβεί
επικίνδυνη αν γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης και κακόβουλης αντιμετώπισης από
τρίτους. Οι χρήστες πρακτικά είναι απροστάτευτοι μπροστά σε μια κοινότητα
εκατομμυρίων χρηστών, που μπορεί ακόμα και να παρουσιάζουν διαφορετική ταυτότητα
από την πραγματική τους. Τα ηλεκτρονικά κοινωνικά δίκτυα, λόγω της ελευθερίας που
παρέχει το Διαδίκτυο, μπορούν να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για την άσκηση ενοχλητικής, παραβατικής, παράνομης ή ακόμα και εγκληματικής συμπεριφοράς από
κακόβουλους χρήστες. Οι κίνδυνοι αυτοί είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αντιμετωπιστούν
έγκαιρα, γιατί έχουν καταγραφεί ακόμα και περιπτώσεις αυτοκτονιών ως αποτέλεσμα της
κακής χρήσης των κοινωνικών δικτύων. Η ραγδαία διείσδυση της Πληροφορικής στη ζωή
του σύγχρονου ανθρώπου και η ανάπτυξη “φαινομένων” όπως τα ηλεκτρονικά κοινωνικά
δίκτυα, δημιουργούν την ανάγκη μελέτης των επιπτώσεών τους και διαρκούς ενημέρωσης
των χρηστών, ώστε να προστατευτούν από πιθανούς κινδύνους.
Στα παρακάτω κεφάλαια θα αποτυπωθούν τα οι κίνδυνοι, τα προβλήματα καθώς
και πώς όλα αυτά συνδέονται με την παρατεταμένη και πολλές φορές άσκοπη χρήση των
μέσων κοινωνικής δικτύωσης.