Μυστικός Σαίξπηρ

Abstract

Από μικρή λάτρευα το θέατρο και θυμάμαι να μαγεύομαι από τα κοστούμια. Πολλές φορές θυμάμαι να έχω χάσει την πλοκή του έργου, παρατηρώντας τα κοστούμια σε κάθε κίνηση του ηθοποιού, σε κάθε αλλαγή φωτισμού. Ονειρευόμουν να δουλέψω και εγώ κάποτε στο θέατρο, να φτιάξω τα κοστούμια μιας παράστασης… Έτσι και έγινε! Τον Νοέμβριο του 2013, μου προτάθηκε να συμμετάσχω ως ενδυματολόγος σε μια θεατρική παράσταση με τίτλο «Μυστικός Σαίξπηρ», που θα ανέβαινε την άνοιξη του 2014 στο θέατρο Rabbithole (παλιό Θέατρο της Άνοιξης). Η πτυχιακή μου εργασία με τίτλο «Μυστικός Σαίξπηρ» απαρτίζεται από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παραθέτω την έρευνα που έκανα σχετικά με τον Σαίξπηρ, την βασίλισσα Ελισάβετ Ι, τα θεατρικά κοστούμια της εποχής αυτής και τα θεατρικά κοστούμια του σήμερα. Στο δεύτερο μέρος, περιγράφω πώς ακριβώς δούλεψα γι’ αυτό το έργο: από τις οδηγίες της σκηνοθέτιδας στην διανομή των ρόλων και από τον σχεδιασμό των κοστουμιών ως την κατασκευή, την μεταποίηση και το styling. Σε αυτή την παράσταση δεν υπάρχουν σκηνικά (πέραν ενός πιάνου). Ακόμα και η ίδια η διαδικασία της ακρόασης των ηθοποιών έγινε μέσω ανώνυμων ερωτηματολογίων. Γιατί σημασία δεν είχαν τα ονόματα των ηθοποιών, το βιογραφικό τους, το «ποιοι» ήταν, αλλά σημασία είχε το potential του κάθε ηθοποιού, το τι είχε να φέρει σε αυτή την παράσταση. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, ο τίτλος του έργου παραμένει κρυφός μέχρι την πραγματοποίηση της κάθε παράστασης (το έργο είναι το «Όπως σας αρέσει», αλλά προωθείται υπό τον τίτλο «Μυστικός Σαίξπηρ»). Ο λόγος που ο τίτλος του έργου παραμένει κρυφός δεν σχετίζεται με κάποιο επικοινωνιακό τρικ, αλλά με την ίδια την πλοκή του έργου (βλ. μεταμφίεση Ροζαλίντα σε Γανυμήδη). Με τον τίτλο του έργου να παραμένει κρυφός, το κοινό προσέρχεται στον χώρο ελεύθερο από προσδοκίες και προκαταλήψεις. Κι εδώ ακριβώς, τα θεατρικά κοστούμια (και η εν γένει ενδυματολογική επιμέλεια) του Μυστικού Σαίξπηρ –ως εργαλεία κατεξοχήν αφηγηματικά– εξυπηρετούν έναν ρόλο διττό. Αφενός, λειτουργούν όπως κάθε θεατρικό κοστούμι: ντύνουν τον ηθοποιό και προσδίδουν στοιχεία που λειτουργούν συμπληρωματικά ή ακόμα περισσότερο δομικά σε σχέση με την υποκριτική απόδοση του ηθοποιού. Αφετέρου (και αυτή ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση σε αυτή την παράσταση), η παραγωγή των συγκεκριμένων θεατρικών κοστουμιών λειτουργεί και με τρόπο σκηνογραφικό, αφού καλύπτουν (όπως θα δείξω αναλυτικά στη συνέχεια) τα κενά που δημιουργεί η ηθελημένη έλλειψη σκηνικών. Με απλά λόγια, το ρούχο «αφηγείται», όντας σε έναν συνεχή διάλογο τόσο με τον ηθοποιό που το φορά όσο και με τον θεατή.