Εθνικές πολιτικές για εξ αποστάσεως βιβλιογραφική αναζήτηση και εκπαίδευση

Abstract

Ο καθορισμός μιας εθνικής πολιτικής, δηλαδή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής δημιουργίας και συντονισμού ενός οργανωτικού κέντρου - σχήματος σε εθνικό επίπεδο, συντελεί καθοριστικά στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στην ενίσχυση του έργου των βιβλιοθηκών μιας χώρας. Εμπεριέχει την κινητοποίηση πολλών φορέων, που εμπλέκονται στην περιοχή της γνώσης και συμβάλλουν με δικό του τρόπο ο καθένας στην άμεση, έγκαιρη και έγκυρη διευκόλυνση απομακρυσμένων χρηστών μέσα στο φιλικό περιβάλλον της διαδραστικότητας. Η εισήγηση θα εξετάσει πώς η Εθνική Βιβλιοθήκη του Καναδά, η Εθνική Βιβλιο- θήκη της Αυστραλίας, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βοστόνης, που πρωτοπορούν παγκοσμίως στην επινόηση συνεργατικών λύσεων με λειτουργική συνοχή και μελετημένη σύνδεση, υλοποιούν στο εθνικό βιβλιοθηκονομικό τους γίγνεσθαι, δύο από τις βασικότερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, δηλαδή: α) την Ανοιχτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (e-learning) και β) τις υποστηρικτικές υπηρεσίες εξ αποστάσεως ψηφιακής αναζήτησης βιβλιογραφίας από ένα δίκτυο συνεργασίας βιβλιοθηκών και εξειδικευμένων βιβλιοθηκονόμων(e-reference). Η συλλογή των σχετικών πληροφοριών επετεύχθη, όσον αφορά τις δύο πρώτες, με την αποστολή όλου του σχετικού προγράμματος υλοποίησης από τους υπευθύνους των έργων και για τις δύο τελευταίες, με την προσωπική επίσκεψη και επιτόπια διεξοδικότατη ενημέρωση από τους αρμόδιους και με τη συλλογή υλικού. Οι ηλεκτρονικές πηγές έχουν πολλαπλασιαστεί, οι χρήστες χρειάζονται εκπαίδευση στην πλοήγηση για ακρίβεια, αποτελεσματική και έγκαιρη κάλυψη των αναγκών, αμεσότητα στην συνάφεια αναζητήσεων και παραπομπών. Οι βιβλιοθηκονόμοι, ειδικά, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν το ρόλο του μέντορα, ως εικονικοί ξεναγοί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεδιάσκεψης. Η Εθνική Βιβλιοθήκη μέσα στα πλαίσια της διαδραστικότητας και της συνεργατικότητας με όλες τις βιβλιοθήκες σε εθνικό επίπεδο, και ειδικά με τις ακαδημαϊκές, ως επιστημονικούς φορείς της γνώσης, μπορεί να προωθήσει την εξυπηρέτηση των χρηστών προβάλλοντας την κοινωνική εθνική αποστολή τους. Ενσωματώνοντας την ψηφιακή τεχνολογία μέσα σε μία υπηρεσία αλληλεξάρτησης και αλληλόδρασης ο βιβλιοθηκονόμος της εθνικής, της δημόσιας, της πανεπιστημιακής, της βιβλιοθήκης του μουσείου, της πινακοθήκης, του κάθε ιδρύματος που παρέχει πληροφόρηση βιώνει τη “συνάντηση” με τον συνάδελφο και το χρήστη, εκπληρώνοντας με υπευθυνότητα το έργο του, τη διευκόλυνση πρόσβασης στη γνώση. Η πρόκληση για την ελληνική βιβλιοθηκονομική πραγματικότητα, με την κατάλληλη προσαρμογή στις ιδιαιτερότητές της, είναι εύλογη. Δεν θα πρέπει να μείνουμε πίσω. Μελετώντας τη δομή και τις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας, και λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ε τα ξένα παραδείγματα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε προτάσεις, δράσεις και σχετικές πιλοτικές εφαρμογές.

The definition of a national policy, of an integrated creation and coordination strategy of an organizational center - schedule, in a national level, conduces determinatively to the evolution of the provided services and to the reinforcement of a nation’s libraries. It includes the effectiveness of many partners who are involved in the knowledge area, playing its own role and contributing in a timely, valid and immediate help to the distance users, into a friendly interactive environment. The paper will focus on the cases of The National Library of Canada, The National Library of Australia, The Library of Congress and The Boston Public Library which are the pioneers worldwide in the coordinate and realistic carry out of two of the most important e-services, characterized by functional connectiveness and meditative joining, in their national librarianship framework. These two are: 1. e-learning 2. e-reference (supporting distance service provided by a net of libraries and skilled librarians) As it concerns the first two, the information gathering brought into effect, with the forwarding of the whole program from the project managers, and as for the two other libraries, by visiting them by myself, collecting the relevant material and after thorough exposition by the responsible staff. The electronic resources have been multiplied, the users need education in their navigation for accuracy, effectiveness and immediate necessities’ s cover, immediacy and pertinence between the searches and the references. Especially, librarians should have the opportunity to act as tutors, as virtual tour leaders via email or videoconference. The National Library into an interactive and collaborative framework, with all other libraries, in a national level, especially the academic, as carriers of scientific knowledge, can boost the user’ s convenience outlining their social national mission. Incorporating digital technology into a service of interdependence and interactivity, the librarian of a national, public, academic library, a museum’ s library, a gallery’ s library, a library of every foundation that provides information, experience the encounter with the colleague and the user, doing with responsibility his job, facilitating access to knowledge. The challenge for the Greek librarian reality, with the proper adjustment to its particularities, is definitely obvious. We must not stay behind. Studying the structure and the needs of the Greek reality and taking under serious consideration the foreign examples, we can go ahead with proposals, actions and pilot applications.